Ορθόδοξη σκέψη

Οἱ τελευταῖες ὑποθῆκες καὶ τὸ μακάριον τέλοςτοῦ ῾Οσίου Δαβὶδ τοῦ ἐν Εὐβοίᾳ τοῦ Μεγάλου Γέροντος

24/7/2013

Ο ΟΣΙΟΣ προεῖδε τὴν Κοίμησί του καὶ εἶπε στοὺς ᾿Αδελφοὺς τῆς Μονῆς του τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος στὶς Ροβιὲς Λίμνης Βορείου Εὐβοίας: «Μετὰ τρεῖς ἡμέρας μέλλω νὰ ἀπέλθω ἐντεῦθεν κατὰ τὸ θεῖον βούλημα».
Τὴν τελευταία ἡμέρα ἐκάλεσε τοὺς Πατέρες καὶτοὺς ἀποχαιρέτισε μὲ αὐτὰ τὰ συγκινητικὰ λόγια: «᾿Εγώ, Πατέρες, ᾿Αδελφοὶ καὶ τέκνα μου, μέλλω νὰ ὑπάγω πρὸς τὸν Κύριόν μου, ὁ ὁποῖος μὲ προσκαλεῖ.
῾Υμεῖς δὲ γνωρίζετε τοὺς κανόνας τῆς Μοναχικῆς ζωῆς.
᾿Ακολουθῆτε λοιπὸν αὐτοὺς καὶ μὴ ἀμελῆτε. Διὰ παντὸς νὰ εἶσθε ἀφιερωμένοι ψυχῇ τε καὶ νῷ εἰς τὴν ἱερὰν προσευχήν, δοξολογοῦντες τὸν Δεσπότην Χριστόν, τὸν γλυκύτατον
᾿Ιησοῦν καὶ Σωτῆρα τοῦ παντός.
Πρὸς ἀλλήλους δὲ νὰ ἔχετε τὴν κατὰ Θεὸν ἀγάπην, πρὸς ἐκπλήρωσιν τοῦ ρητοῦ τοῦ Κυρίου: “Οὗ γάρ εἰσι δύο ἤ τρεῖς συνηγμένοι εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα, ἐκεῖ εἰμι ἐν μέσῳ αὐτῶν” (Ματθ. ιη´ 20).
Διὰ παντὸς μελετᾶτε τὸν θάνατον καὶ μνημονεύετε τὰ κάλλη τοῦ νοητοῦ Παραδείσου.
᾿Αποφεύγετε τοὺς πονηροὺς λογισμοὺς καὶ πάντοτε ἐξομολογεῖσθε εἰς δεδοκιμασμένους Πνευματικούς, πρὸς διόρθωσιν τῶν πονηρῶν λογισμῶν, ἵνα ἔχητε τὴν οὐράνιον Χάριν.
Φεύγετε τὴν φιλίαν τοῦ κόσμου, ἔχετε τὴν ταπείνωσιν, τὴν πραότητα, τὴν ὑπακοὴν καὶ ἐνασχολεῖσθε εἰς τὴν ἀνάγνωσιν καὶ μελέτην τῶν θείων Γραφῶν, ἐλεεῖτε τοὺς χρείαν ἔχοντας καὶ πρὸ πάντων ἀσπάζεσθε τὴν πνευματικὴν πτωχείαν καὶ ὑπομένετε πᾶσαν θλῖψιν καὶ στενοχωρίαν, πενθοῦντες καὶ κλαίοντες διὰ τὰ πλημμελήματά σας, καὶ ἐστὲ διὰ παντὸς ἐγρηγοροῦντες εἰς πόνους, εἰς καμάτους, εἰς κακουχίας, ἵνα
ἀπολαύσητε ἐκείνην τὴν ἀνεκλάλητον χαράν, λέγω, τὴν οὐράνιον Βασιλείαν»!...
Αὐτὲς καὶ ἄλλες νουθεσίες ἔδωσε ὁ ῞Αγιος καὶ κατόπιν ἀνέπεμψε ὕμνους καὶ δοξολογίες στὸν Πανοικτίρμονα Θεό, λέγων: «Εὐλογημένος εἶ, Ποιητὰ τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, Θεὲ Πολυέλεε, ὁ καταδεξάμενος λαβεῖν σταυρικὸν θάνατον διὰ τὴν ἀπολεσθεῖσαν ἀνθρωπίνην φύσιν. Σύ, Πανάγιε Βασιλεῦ, ὡς πολυεύσπλαγχνος καὶ εὐσυμπάθητος Θεός, συγχώρησόν μοι, καὶ πάριδε τὰ ἐμὰ πταίσματα καὶ ἐνίσχυσόν με παραστῆναι τῷ φοβερῷ Βήματι ἀκατακρίτως»... Καὶ ἀφοῦ τελείωσε τὴν εὐχὴ αὐτή, ἐγύρισε τὰ βλέμματά του πρὸς τοὺς ᾿Αδελφοὺς καὶ εἶπε: «᾿Ιδού, ᾿Αδελφοί, ὁ Δεσπότης Χριστός»!...
Καὶ ἀμέσως ἔκλεισε τὰ μάτια καὶ παρέδωσε τὴν ἁγία του ψυχὴ στὰ χέρια τοῦ ἠγαπημένου του Κυρίου ᾿Ιησοῦ καὶ Σωτῆρος Χριστοῦ...

0 Comments

Περί διαζυγίων η σκέψη

10/1/2013

0 Comments

Γράφει ο Κωνσταντίνος Παπανάτσιος

Με αφορμή ένα χτεσινό τηλεφώνημα μιας καλής φίλης, αδελφής θα έλεγα. Μου περνάν από το μυαλό μερικά, που αισθάνομαι να μοιραστώ μαζί σας.
Γιατί η Ορθόδοξη Ελλάδα να είναι πρώτη χώρα στην Ευρώπη σε διαζύγια;
Παρουσιάζετε ένα πρόβλημα στα ζευγάρια και αμέσως χωρίζουν. Χωρίς να κουβεντιάσουν μεταξύ τους, χωρίς να ζητήσουν την γνώμη του πνευματικού της ενορίας τους κλπ.
Νομίζουν ότι αν χωρίσουν θα τελειώσουν τα προβλήματα και θα φτιάξουν τη ζωή τους.
Δεν μπορούν να κατανοήσουν ότι ο γάμος είναι ένα ιερό μυστήριο που ευλογεί ο ίδιος οι Θεός. Δεν μπορούν να καταλάβουν ότι ο Θεός τους ενώνει με το Άγιο μυστίριο του γάμου και ο διάβολος είναι αυτός που τους χωρίζει με ένα διαζύγιο.
Το Ευαγγέλιο που είναι ο έγγραφος λόγος του Ιησού Χριστού, μας λέει "ούς ο Θεός συνέζευξεν, άνθρωπος μή χωριζέτω"... Λέμε ότι είμαστε Ορθόδοξοι Χριστιανοί αλλά αγνοούμε το θέλημα του Θεού πράττοντας το θέλημα του διαβόλου... Πριν πάτε στο διαζύγιο, πάτε στον πνευματικό ιερέα και όλα θα γιατρευτούν με την βοήθεια του Θεού... Μην βγάζουμε το Θεό από την ζωή μας και τα άγια λόγια του...

0 Comments

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

23/12/2012

4 Comments

τοῦ Ιερομονάχου πατρός Νικηφόρου Νάσσου

«Δεῦτε πιστοί ἐπαρθῶμεν ἐνθέως, καί κατίδωμεν συγκατάβασιν θεϊκήν ἄνωθεν, ἐν Βηθλεέμ πρός ἡμᾶς ἐμφανῶς».[1]

Αὐτόν τόν θεοτερπή ὕμνο θά ἀκούσουμε τήν παραμονή τῶν Χριστουγέννων, ὁ ὁποῖος θά μᾶς καλεῖ σέ ἀνάβαση πνευματική, προκειμένου νά δοῦμε «κατ᾿ αἴσθησιν ψυχῆς» τή θεϊκή συγκατάβαση τοῦ Κενωθέντος καί ἐνανθρωπήσαντος Λόγου τοῦ Θεοῦ.

Παρόμοια, γιά ἔπαρση τοῦ νοῦ πάνω ἀπό τό βιοτικό ἐπίπεδο καί θέαση πνευματική τῶν θείων ὑπερφυῶν γεγονότων, μᾶς προτρέπουν καί ἄλλα προεόρτια τροπάρια, ὅπως λ.χ. τά ἰδιόμελα, πού ψάλλονται στόν Ἐσπερινό τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου Ἰγνατίου τοῦ Θεοφόρου, στίς 20 Δεκεμβρίου: «Προεορτάσωμεν λαοί, Χριστοῦ τὰ Γενέθλια, καὶ ἐπάραντες τὸν νοῦν, ἐπὶ τὴν Βηθλεὲμ ἀναχθῶμεν τῇ διανοίᾳ, καὶ κατίδωμεν τὴν Παρθένον, τοῖς ψυχικοῖς λογισμοῖς, ἐπειγομένην τίκτειν ἐν Σπηλαίῳ, τὸν τῶν ὅλων Κύριον καὶ Θεὸν ἡμῶν»…

Ὅπως βλέπουμε, οἱ ὕμνοι κάνουν λόγο γιά προετοιμασία πνευματική, πρός ὑποδοχήν τοῦ Μεγίστου γεγονότος τῆς Γεννήσεως τοῦ Κυρίου, πού θά ἑορτάσουμε ὡς Ἐκκλησία, ὡς λαός τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ἡ ἑορτή αὐτή, τήν ὁποῖα ὁ ἱερός Χρυσόστομος ὀνομάζει «Μητρόπολιν πασῶν τῶν ἑορτῶν».

Ποιά θά πρέπει νά εἶναι ἐν προκειμένῳ ἡ ἑτοιμασία μας;

Εἶναι ἀλήθεια ὅτι κατά τό μῆνα Δεκέμβριο, συνηθίζουν οἱ ἄνθρωποι νά κατέρχονται στίς ἀγορές, ὅπου θά προμηθευτοῦν τά ἀπαραίτητα δῶρα, τρόφιμα, γλυκίσματα κ.ἄ. γιά τόν ἑορτασμό τῶν Χριστουγέννων.

Τά τελευταία χρόνια, βεβαίως, λόγῳ τῆς δεινῆς οἰκονομικῆς κρίσεως πού μαστίζει τή χώρα μας, ἔχει μειωθεῖ ἀρκετά ἡ κατανάλωση τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν, καθότι πολλοί ἐκ τῶν συνανθρώπων μας στεροῦνται πλέον καί τῶν χρεωδῶν, ἔνεκα τῶν δυσβάστακτων φόρων, τῶν μειώσεων τῶν ἐπιδομάτων ἐργασίας κλπ. Ὅπως καί νά ἔχουν τά πράγματα ὅμως, ἔστω καί μέ τό νοῦ καί τήν καρδιά οἱ ἄνθρωποι εἶναι στραμμένοι καί ἐπικεντρωμένοι στήν ὑλική προετοιμασία, προκειμένου νά δεχθοῦν τίς ἐπερχόμενες Ἅγιες ἑορτές τοῦ Δωδεκαημέρου, ὅπως λέγονται. Αὐτό, διότι, οἱ πολλοί τῶν ἀνθρώπων, δυστυχῶς, ἄγευστοι ἀπό πνευματικές ἐμπειρίες, προσδοκοῦν καί περιμένουν νά γιορτάσουν κοινωνικά καί ἐμπορικά Χριστούγεννα, καί ὄχι θεολογικά!

Πόσοι, ἀλήθεια, κατ᾿ αὐτήν τήν περίοδο, ἔχουν στρέψει τό νοῦ καί τήν καρδιά τους πρός τό πνευματικό γεγονός πού θά ἑορτάσουμε σέ λίγες μέρες, τό μοναδικό πού συντελέστηκε στήν κτίση, τό «μόνον καινόν ὑπό τόν ἥλιον», τήν θεία ἐπί γῆς Γέννηση καί Παρουσία τοῦ Θεανθρώπου, τήν λυτρωτική καί κενωτική εἴσδυση τοῦ Προαιωνίου και ἀκτίστου Θεοῦ μέσα στόν κτιστό κόσμο καί τήν Ἱστορία «ἐν σαρκί»; Ποιός ἐμβαθύνει μέ τό νοῦ καί ποιός «ἱερῶς σκιρτᾶ» καί «ἐν πνεύματι ἀδολεσχεῖ», γύρω ἀπό τήν ἄπειρη Ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, τήν ὁποῖα ἀγάπη μέσῳ τοῦ παμμεγίστου Μυστηρίου τῆς θείας Ἐνανθρωπήσεως Αὐτός ἐφανέρωσε στό ἀποστατημένο πλάσμα Του;

Ἡ φιλόστοργη Μητέρα μας ἡ Ἐκκλησία, μᾶς παρακινεῖ ἀπό νωρίς νά κατανοήσουμε αὐτήν τήν «ὑπερβάλλουσαν ἀγάπην», εἰσερχόμενοι στό πνεῦμα τῶν Χριστουγέννων μέ ἄνωση ψυχῆς, σταδιακά, διά πολλῶν τρόπων, θείων μέσων καί εὐκαιριῶν.

Ἄς στρέψουμε, λοιπόν, γιά λίγο, τόν δείκτη τῆς ψυχῆς πρός τόν οὐράνιο πομπό, ὥστε νά λάβουμε μηνύματα πνευματικά, πού ἔχουν σχέση μέ τήν προετοιμασία τῆς ψυχῆς γιά τά πραγματικά Χριστούγεννα.

Κατά πρῶτο λόγο, ἀνοιγόμαστε στήν πνευματική ἐμπειρία καί προετοιμασία, μέ τήν ἀπό τῆς 15ης Νοεμβρίου ἀρχομένη ἁγνιστική νηστεία, ἀλλά καί τήν μετάνοια ὡς ἀπαραίτητη ψυχοσωματική προπαρασκευή, ὅπως καί τήν θεοποιό προσευχή κ.ἄ.

Κυρίως, ὅμως, ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, μᾶς καλεῖ μέσῳ τῆς θείας Λατρείας νά εὐτρεπιστοῦμε γιά τόν «ὡς δεῖ» ἑορτασμό τοῦ μεγάλου γεγονότος τῆς ἀφράστου Γεννήσεως τοῦ Θεανθρώπου Λυτρωτοῦ. Ὑπάρχουν πολλές ἀφορμές, ἀρκετές ἑορτές, μιά θά λέγαμε πορεία μέ πολλούς σταθμούς πνευματικούς, διά τῶν ὁποίων διερχόμαστε και φθάνουμε στα ἅγια Χριστούγεννα.

Δέν θέ προβοῦμε σέ ἀναλύσεις σχετικά μέ τό νόημα τῶν ἑορτῶν, ἀλλά θά ἀναφερθοῦμε μόνο στήν ἱερά Ὑμνολογία μας, τήν ἐμμελή θεολογία τῆς Ἐκκλησίας μας, τήν καρδιά τῆς ὀρθοδόξου λατρείας, ὅπου μέσῳ τῆς Βυζαντινῆς μας μουσικῆς παραδόσεως, καλούμαστε νά βιώνουμε καί νά ὁμολογοῦμε τήν πίστη μας, «Λόγῳ πλέκοντες ἐκ λόγων μελωδίαν». Καί δέν λησμονοῦμε ὅτι, οἱ ὕμνοι τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅπως ὡραία ἔχει διατυπωθεῖ, εἶναι γιά τούς θεοφόρους Πατέρες πάλαισμα θεογνωσίας καί πνευματικός ἁγῶνας. Γράφουν καί μελωδοῦν οἱ Πατέρες, βάπτοντας τόν κάλαμο στά νάματα τῆς πίστεώς τους καί στά δάκρυα τῆς μετανοίας τους.[2]

Αὐτοί οἱ θεσπέσιοι ὕμνοι, ἀπό πολύ νωρίς, μᾶς εἰσάγουν στό πνεῦμα τῆς μεγάλης Δεσποτικῆς ἑορτῆς.

Ἀπό τήν ἑορτή ἀκόμη τῶν ἱερῶν Εἰσοδείων τῆς Θεοτόκου, ἀκούγονται οἱ γλυκύτατες καί τόσο ἀρεστές σέ πολλούς, «Καταβασίες» τῶν Χριστουγέννων, στόν πανηγυρικό Α΄ ἦχο: «Χριστός γεννᾶται, δοξάσατε, Χριστός ἐξ οὐρανῶν ἀπαντήσατε, Χριστός ἐπι γῆς, ὑψώθητε». Ἀπό ποῦ εἰσῆλθαν αὐτοί οἱ συγκεκριμένοι ὕμνοι στή θεία Λατρεία; Ἀπό λόγο τοῦ ποιητικότατου καί θεολογικότατου Πατρός τῆς Ἐκκλησίας, ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Ναζιανζηνοῦ.[3]

Ἀλλά καί ἄλλοι ὕμνοι ἐπίκαιροι, ἀφυπνίζουν τόν ἐσωτερικό κόσμο τοῦ πιστοῦ, στρέφουν τήν διάνοιά του πρός τόν πνευματικό οὐρανό, δημιουργοῦν στήν καρδιά τήν ἀκόρεστη ἐπιθυμία τῆς «ἄλλη βιοτῆς» γιά τήν ὁποῖα κάνει λόγο ἡ Ἐκκλησία μας, καί μέ ἕνα λόγο, προετοιμάζουν τήν ψυχή στή μεγάλη συνάντηση μέ τό θειότατον Βρέφος τῆς Βηθλεέμ.

Ἕνας ἀπό αὐτούς, πού ψάλλεται στά Προεόρτια τῶν Χριστουγέννων ὡς Ἀπολυτίκιο, ἀλλά καί πού λέγεται μυστικῶς ἀπό τούς ἱερεῖς σέ κάθε Θ. Λειτουργία (στόν Ὄρθρο), καθώς ἀποκαλύπτουν τήν ἱερά Προσκομιδή, προκειμένου νά ἀρχίσει ἡ ἀκολουθία τῆς Προθέσεως, λέγει τά ἑξῆς: «Ἑτοιμάζου Βηθλεέμ, ἤνοικται πᾶσιν ἡ Ἐδέμ. Εὐτρεπίζου Ἐφραθᾶ, ὅτι τὸ ξύλον τῆς ζωῆς, ἐν τῷ Σπηλαίῳ ἐξήνθησεν ἐκ τῆς Παρθένου. Παράδεισος καὶ γάρ, ἡ ἐκείνης γαστήρ, ἐδείχθη νοητός, ἐν ᾧ τὸ θεῖον φυτόν, ἐξ οὗ φαγόντες ζήσομεν, οὐχὶ δὲ ὡς ὁ Ἀδὰμ τεθνηξόμεθα. Χριστὸς γεννᾶται, τὴν πρὶν πεσοῦσαν, ἀναστήσων εἰκόνα».

Καλεῖ ὁ ἀνωτέρω ὕμνος ὅλους σέ ἑτοιμασία, διότι «ἤνοικται πᾶσιν ἡ Ἐδέμ»! Ἄνοιξε γιά ὅλους ὁ Παράδεισος! Γιά μικρούς καί μεγάλους σέ ἀξία, γιά κληρικούς καί λαϊκούς, γιά νέους καί ἡλικιωμένους, γιά ἐγγραμμάτους καί ἀγραμμάτους, γιά ὅλους ὑπάρχει ἡ εὐκαιρία τῆς μετοχῆς στόν Παράδεισο, διά τῆς βρώσεως τοῦ ἐν τῷ Σπηλαίῳ ἐξανθήσαντος «Ξύλου τῆς Ζωῆς», τοῦ νοητοῦ καρποῦ, ὁ ὁποῖος εἶναι ὁ ἐνανθρωπήσας Ἰησοῦς Χριστός!

Ὁ γεννάρχης μας Ἀδάμ, διά τῆς «παρηκόου βρώσεως» προώρως καί χωρίς προετοιμασία, ἀπώλεσε τήν ζωή, καί ἐξ αὐτοῦ, ὅλη ἡ ἀνθρώπινη φύση κληρονόμησε τόν θάνατο... Ἐμεῖς, ἀντίθετα, ἄν δέν γευθοῦμε τώρα τοῦ πνευματικοῦ καρποῦ, θά ἀποθάνουμε καί θα ἀλλοτριωθοῦμε ἀπό τόν Θεό, ἐνῶ μετέχοντες σ᾿ αὐτόν, θά ζοῦμε (πνευματικά), «οὐχί δέ ὡς ὁ Ἀδάμ τεθνηξόμεθα». Αὐτός εἶναι ὁ προορισμός μας! Σ᾿ αὐτήν τή λογική εἶναι ἐντεταγμένη ἡ Ἐκκλησία μας, καί μέ φόντο αὐτή τήν πραγματικότητα ἀντιλαμβανόμαστε καί ἑορτάζουμε τά Χριστούγεννα, κατανοῶντας τήν προοπτική τοῦ κάθε ἀνθρώπου νά μετάσχει τοῦ Θεοῦ, νά φθάσει στήν κατά χάριν θέωση.

Αὐτό, πέραν τῆς Ὑμνολογίας, διατυπώνεται ἀπό την Πατερική μας ἐμπειρία, καί ἔχουμε ἐν προκειμένῳ τή γνωστή περιεκτική ρήση τοῦ Μεγάλου Ἀθανασίου: «Αὐτός ἐνηνθρώπησεν, ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν».[4] Ὁ Θεός γίνεται ἄνθρωπος, ὥστε ὁ ἄνθρωπος νά καταστεῖ θεός χαρισματικά. Αὐτό συμπικνώνει τό σκοπό τῆς δημιουργίας. Ὁ ἄσαρκος Λόγος, ὁ ἐμφανιζόμενος προτυπωτικά στήν περίοδο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἐμφανίζεται «ἐν σαρκί», στόν κατάλληλο καιρό, «ὅτε ἦλθε τό πλήρωμα τοῦ χρόνου», κατά τό γνωστό χωρίο τοῦ Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν.

Θά πρέπει δέ, ἐν προκειμένῳ νά γνωρίζουμε, ὅτι αὐτό τό «πλήρωμα τοῦ χρόνου» συνδέεται α) μέ τήν ἐξάπλωση καὶ τὴν παγκόσμια κυριαρχία τῆς ρωμαΐκῆς αὐτοκρατορίας, β) μέ τήν καθολική ἐπικράτηση τῆς «κοινῆς» ἑλληνιστικῆς γλώσσας, ἡ ὁποία ὄντως τὴν περίοδο ἐκείνη πρυτάνευε σὲ ὅλο σχεδόν τόν γνωστό τότε κόσμο ὡς μία οἰκουμενική γλώσσα τοῦ πολιτισμοῦ, τῆς Φιλοσοφίας, ἀλλά καί τῆς ἐμπορικῆς καὶ οἰκονομικῆς ἐπικοινωνίας τῶν λαῶν[5], καί γ) μὲ τὸ πρόσωπο τῆς Ἀειπαρθένου Μαρίας, ἐκείνης ἡ ὁποία ἔγινε «ἡ χώρα τοῦ ἀχωρήτου, ὁ θρόνος τοῦ ἐπουρανίου βασιλέως», ἡ Μητέρα τοῦ Θεοῦ. [6]

Ὁ Θεός, γίνεται ἄνθρωπος, προσλαμβάνει τήν ἀνθρώπινη φύση καί τήν κάνει κοινωνό τῆς θεότητός του (ἐκεῖ βεβαίωςὑποστατικά) καί δίνει σέ ὅλους μας αὐτή τή δυνατότητα τῆς θεώσεως. Τοῦτο, βεβαίως, συντελεῖται μέσῳ τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία ἀποκαλύπτεται, φανερώνεται καί συγκροτεῖται Ἁγιοπνευματικά στόν κόσμο ὡς σῶμα Χριστοῦ κατά τήν Πεντηκοστή, καί στή συνέχεια ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί, ἔχουμε τήν προσωπική μας Πεντηκοστή διά τοῦ Ἁγίου Χρίσματος πού δίδεται μετά τό Βάπτισμα.

Αὐτά θά πρέπει πρωτίστως νά σκεφτόμαστε, προκειμένου νά ἀξιωθοῦμε νά ἑορτάσουμε πνευματικά καί ὄχι κοσμικά Χριστούγεννα, καθώς μᾶς συμβουλεύει ὁ ὑψίνους Θεολόγος, Γρηγόριος. Νά ἑορτάζουμε, λέγει, ὄχι μέ δημόσιες πανηγύρεις, ἀλλά μέ τρόπο θεϊκό. Ὄχι κοσμικά, ἀλλά ὑπερκόσμια! Ὄχι τά δικά μας, ἀλλά τοῦ δικοῦ μας, δηλ. τά τοῦ Θεοῦ. Ὄχι τά σχετικά μέ τήν ἀσθένεια, ἀλλά τά σχετικά μέ τήν θεραπεία. Ὄχι τά τῆς δημιουργίας, ἀλλά τά τῆς ἀναδημιουργίας. «Τοιγαροῦν, ἑορτάζωμεν, μή πανηγυρικῶς, ἀλλά θεϊκῶς∙ μή κοσμικῶς, ἀλλ᾿ ὑπερκοσμίως∙ μή τά ἡμέτερα, ἀλλά τά τοῦ ἡμετέρου, μᾶλλον δέ τά τοῦ Δεσπότου∙ μή τά τῆς ἀσθενείας, ἀλλά τά τῆς ἰατρείας∙ μέ τά τῆς πλάσεως, ἀλλά τά τῆς ἀναπλάσεως».[7]

Κυρίως ὅμως, ἡ πνευματική προετοιμασία μας θά πρέπει νά ἑστιάζεται στό πῶς θά καταστήσουμε τήν ψυχή μας ἕτοιμη πρός ὑποδοχήν ἐκείνου, ὁ Ὁποῖος, «ἀεί γεννᾶσθε θέλων», κατά την ὡραία διατύπωση τοῦ ἁγίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ. Ἐπιθυμεῖ ὄντως ὁ ἐκ Παρθένου «ἅπαξ» τεχθείς Βασιλεύς, Ἰησοῦς Χριστός, νά γενᾶται πάντοτε ἑντός τῆς ὑπάρξεώς μας! Αὐτό κυρίως λαμβάνει χώρα διά τοῦ Μεγίστου Μυστηρίου τῆς θείας Εὐχαριστίας, ὅπου Τόν κοινωνοῦμε, τόν γευόμαστε σωματικῶς, τόν φιλοξενοῦμε στήν καρδιά μας καί γίνεται γιά μᾶς «ζωή αἰώνιος», ἀφοῦ αὐτή ἡ θεία Κοινωνία εἶναι κατά τόν Θεοφόρο Ἰγνάτιο, «φάρμακον ἀθανασίας, ἀντίδοτον τοῦ μή ἀποθανεῖν ἀλλά ζεῖν»…

Στό βιβλίο «Διδαχαί καί λόγοι», ἔργο τοῦ φλογεροῦ ἱεροκήρυκος ἐπισκόπου Ἡλία Μηνιάτη, ὑπάρχει μία θεολογικότατη καί πνευματική ἀνάλυση, γύρω ἀπό τό θέμα τῆς προετοιμασίας μας γιά τά Χριστούγεννα, διά τῆς μετοχῆς στό Μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας. Ἐξηγεῖ ὁ Μηνιάτης ὅτι Ἰουδαία μεθερμηνεύεται ἐξομολόγηση καί Βηθλεέμ σημαίνει οἶκος τοῦ ἄρτου.

Κατ᾿ ἀλληγορίαν, λοιπόν, ὅποιος θέλει νά πλησιάσει τίς ἡμέρες τῶν Χριστουγέννων (ἀλλά και πάντοτε) τό ἅγιο Θυσιαστήριο, ὅπου βρίσκεται ὁ οἶκος τοῦ ἄρτου τῆς ζωῆς, τό πανάγιο Σῶμα καί Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, θά πρέπει πρῶτα νά περάσει ἀπό τήν Ἰουδαία, δηλαδή νά πραγματοποιήσει τήν ἐξαγόρευση τῶν ἁμαρτιῶν του στόν πνευματικό πατέρα, κατά τήν τάξη τῆς Ἐκκλησίας μας. Καί τοῦτο διότι, ὅπως χαρακτηριστικά λέγει ὁ Μηνιάτης, «αὐτός εἶναι ὁ σκοπός τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας, ὁποῦ διέταξε τήν νηστείαν ταύτην τῶν τεσσαράκοντα ἡμερῶν, διά νά προετοιμασθῶμεν εἰς ἐξομολόγησιν καί μετάληψιν».[8]

Στή συνέχεια, ὁ ἐμπνευσμένος Κεφαλονίτης ρήτορας, Ἡλίας Μηνιάτης, χρησιμοποιεῖ ἀλληγορικά τό γεγονός τῆς προσκυνήσεως τοῦ τεχθέντος Κυρίου ὑπό ταῶν τριῶν Μάγων και μᾶς συμβουλεύει να φθάσουμε και ἐμεῖς στήν πνευματική Βηθλεέμ, την Ἐκκλησία, καί νά προσφέρουμε τά δῶρα τῆς καρδιᾶς μας πρός τόν Βασιλέα τοῦ παντός, τόν γενόμενο γιά μᾶς ἄνθρωπο.

Νά τοῦ προσφέρουμε, λέγει, καί ἐμεῖς, ἀντί χρυσοῦ, τήν καθαρή καρδιά μας, ἀπαλλαγμένη ἀπό κακές ἐπιθυμίες. Ἀντί λιβάνου, νά προφέρουμε τόν καθαρό νοῦ μας, ὁ ὁποῖος σάν τό θυμίαμα νά σκορπίζει τήν εὐωδία τῆς ἀγάπης πρός τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο. Καί ἀντί σμύρνας πού προσέφεραν οἱ εὐλογημένοι Μάγοι στόν Κύριο συμβολικῶς, νά προσφέρουμε τή νέκρωση τῶν παθῶν. Ἀλλά ἔχει καί δεύτερη ἑρμηνεία τῶν προσφερομένων δώρων ὁ Μηνιάτης: «Ἤ καί ἀλλέως, ἄς προσφέομεν τρία δῶρα∙ χρυσάφι, ἤγουν ἐλεημοσύνην∙ λιβάνι, προσευχήν καί σμύρναν, δάκρυα πικρά μετανοίας∙ αὗται αἱ προετοιμασίαι τῆς ἀληθινῆς ἐξομολογήσεως, τῆς ἀξίας μεταλήψεως».[9]

Στή συνέχεια μᾶς λέγει ὁ Μηνιάτης, θά πρέπει νά ἐπιστρέψουμε στήν οἰκία μας, «δι᾿ ἄλλης ὁδοῦ», ὅπως οἱ εὐλογημένοι ἐκείνοι Μάγοι, οἱ ὁποίοι προκειμένου νά ἀποφύγουν τόν θεομάχο Ἡρώδη, «χρηματισθέντες κατ᾿ ὄναρ», ὅπως μᾶς λέγει ἡ Γραφή, «δι᾿ ἄλλης ὁδοῦ ἀνεχώρησαν εἰς τήν χώραν αὐτῶν».[10] Καί ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί, ἀφοῦ ἀξιωθοῦμε να προσκυνήσουμε ὑπαρξιακῶς καί νά γευθοῦμε ὀντολογικῶς τόν Βασιλέα Χριστόν ἐντός μας διά τῆς Θ. Κοινωνίας, θά πρέπει νά ἐπιστρέψουμε «δι᾿ ἄλλης ὁδοῦ», τῆς ὁδοῦ τῆς μετανοίας καί τῆς ἀρετῆς, βαδίζοντες σταθερῶς, ὥστε μήν μπορεῖ νά μᾶς ὑποσκελίσει ὁ νοητός Ἡρώδης, ὁ διάβολος.

Ἐάν ἔτσι σκεπτόμαστε, τότε θά εἶναι γιά μᾶς τά Χριστούγεννα ἡ εὐκαιρία κατά τήν ὁποία θά ἀξιωθοῦμε νά προσφερουμε, κατά τά λόγια τοῦ ὑμνωδοῦ, «ὀρθοδόξου πλουτισμόν Θεολογίας, τῷ Θεῷ καί Σωτῆρι τῶν ψυχῶν ἡμῶν».[11]

Αὐτή εἶναι ἡ ἐνδεδειγμένη προετοιμασία μας γιά τά Χριστούγεννα! Ὅλα τά ὑπόλοιπα, ἀγορές, ἐπισκέψεις, δῶρα κλπ. πού ὡς ἄνθρωποι θα πραγματοποιήσουε αὐτές τίς ἡμέρες, δέν εἶναι βεβαίως μεμπτά καί ἄσχημα, ἀλλά εἶναι πολύ φτωχά γιά νά γεμίσουν τήν ὕπαρξή μας, ἡ ὁποία πληροῦται μόνο ἀπό τήν ἀποκτούμενη πνευματική ἐμπειρία, κατά τήν ταπεινή προσέγγιση τοῦ γεγονότος τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως…

[1] Προεόρτιο τροπάριο τῶν Ὠρῶν τῶν Χριστουγέννων, ΣΤ΄ Ὤρα.

[2] Πρωτοπρεσβυτέρου Γ. Μεταλληνοῦ, «Φωτί προσλάβωμεν Φῶς», στόν συλλογικό τόμο «Μεταμόρφωση», ἐκδ. Ἀκρίτας, σελ. 52.

[3] Βλ. Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, Εἰς Θεοφάνεια 1, MPG 36, 312 A: «Χριστός γεννᾶται δοξάσατε∙ Χριστός ἐξ οὐρανῶν, ἀπαντήσατε∙ Χριστός ἐπί γῆς, ὑψώθητε. Ἄσατε τῷ Κυρίῳ πᾶσα ἡ γῆ∙ καί, ἵνα ἀμφότερα συνελών εἴπω, εὐφραινέσθωσαν οἱ οὐρανοί, καί ἀγαλλιάσθω ἡ γῆ».

[4] MPG. 26, 192 Β.

[5] Βλ. πρωτοπρεσβυτέρου Θεοδώρου Ζήση, «Πρέπει νά μεταφραστοῦν τά λειτουργικά κείμενα;», ἐκδ. «Βρυέννιος», Θεσσαλονίκη 2003, σελ. 53.

[6] Βλ. π. Νικηφόρου Νάσσου, «Τό μόνον καινόν ὑπό τόν ἥλιον», Βόλος 2011.

[7] Λόγος ΛΗ΄, Εἰς τά Θεοφάνεια, εἴτουν Γενέθλια τοῦ Σωτῆρος, ΕΠΕ, 5, σελ. 40.

[8] Βλ. Ἡλία Μηνιάτη, Διδαχαί καί λόγοι, ἐκδ. Ρηγοπούλου, σελ. 380.

[9] ὅπου π.

[10] Ματθ. 2, 12.

[11] Βλ. Δοξαστικόν τῶν Αἷνων τοῦ Ὄρθρου τῶν Χριστουγέννων, «Ὅτε καιρός τῆς ἐπί γῆς παρουσίας σου…»

4 Comments

Ο Δρόμος του Χριστιανού είναι δρόμος μαρτυρίου

21/12/2012

0 Comments

Γράφει ο Κωνσταντίνος Παπανάτσιος

Ο δρόμος που διαλέγει η εκκλησία, είναι πάντοτε ο δρόμος της προσφοράς, ή αν θέλετε πάντα ο δρόμος του μαρτυρίου.
Διότι ποτέ το να πατάει κάποιος τα βήματα του Χριστού, σημαίνει ότι είναι έτοιμος να χύσει το αίμα του γι αυτόν.
Καμιά φορά λέμε δύσκολα. Μα ποτέ δεν ήταν εύκολα.
Κάποτε είπε ένας γέροντας: ''Άμα θες να κάνεις το θέλημα του Θεού και δεν βρεις και τον μπελά σου δεν έχει γούστο''. Πολύ σοφό αυτό που είπε ο γέροντας.
Πες τε μου ποιος άνθρωπος δεν πήγε να κάνει το θέλημα του Θεού και δεν βρήκε τον μπελά του.
Από τους Αγίους να ξεκινήσουμε;
Από τους Μάρτυρες να ξεκινήσουμε;
Από τους αγωνιζόμενους Χριστιανούς;
Που να σταθούμε; Ποιος Άγιος καλοπέρασε;
Άλλος πέρασε το καμίνι της συκοφαντίας.
Άλλος πέρασε το καμίνι του πόνου.
Άλλος του μαρτυρίου.
Όλοι πάντως που περπάτησαν πάνω στις πατημασιές και στο δρόμο που χάραξε ο Χριστός, η καρδιά τους ή το σόμα τους έτρεξε αίμα.
Στενή και τεθλημένη η οδός άλλωστε, όπως χαρακτηριστικά μας λέει και το Ευαγγέλιο.

0 Comments

Γι αυτούς που περιφρονούν την εκκλησία

21/12/2012

0 Comments

Γράφει ο Κωνσταντίνος Παπανάτσιος

Βλέπουμε δίπλα μας ανθρώπους να περιφρονούν τα μυστήρια της εκκλησίας. Ή να επιζητούν (ακόμη χειρότερο) έναν τρόπο να πλησιάσουν το Θεό αδιαφορώντας για την εκκλησία. Λες και δεν ήταν ο Θεός, ο Χριστός αυτός που ίδρυσε την εκκλησία.
Έχουμε ανθρώπους που βλέπουν πίσω από την εκκλησία πολιτικές δραστηριότητες, κοινωνικές πράξεις, αλλά δεν βλέπουν την αγιότητα. Αλλά και όλοι μας ανεξαιρέτως έχουμε μια δυσκολία να κατανοήσουμε και να διακρίνουμε την αγιότητα. Θεωρούμε την αγιότητα σαν μια κατάσταση που οδηγεί τον άνθρωπο στα σύννεφα. Και δεν βλέπουμε Αγίους δίπλα μας, που είναι οι μετανοημένοι αμαρτωλοί. Όχι τη στιγμή που αμαρτάνουν, αλλά τη στιγμή που κλαίνε και μετανοούν για τις αμαρτίες τους. Και είμαστε πρόθυμοι να τους κατηγορήσουμε, να τους συκοφαντήσουμε, να τους περιφρονήσουμε στο τέλος τους αμαρτωλούς εμείς (οι άγιοι). Και φανταζόμαστε ότι η εκκλησία θα μπορούσε να υπάρξει σαν ένα κολέγιο Αγίων.
Μα όποιος πιστεύει ότι είναι Άγιος δεν χρειάζεται να υπάρξει μέσα στην ζωή της εκκλησίας. Ίσως για εκείνον που θεωρεί τον εαυτό του Άγιο να υπάρχει ένας άλλος χώρος πνευματικός, πάντως έξω από την εκκλησία.
Η εκκλησία για όσους δεν γνωρίζουν, είναι το σπίτι των αμαρτωλών και ο δρόμος των αμαρτωλών προς τη σωτηρία.

0 Comments

Να μιλήσουμε στους άλλους για τον Χριστό

21/12/2012

0 Comments

Κάθε πιστός πρέπει να γίνει μάρτυρας της αλήθειας του Χριστού στους γύρω του ανθρώπους. Η διάδοση της μοναδικής αλήθειας που αποκάλυψε ο ενανθρωπήσας Λυτρωτής είναι η μόνη ελπίδα ανορθώσεως της καταρρακωμένης κοινωνίας μας. Πρέπει να μιλήσουμε στους άλλους για τον Χριστό, στον διπλανό μας, τον γείτονά μας, τον συνεργάτη μας, τον συνάνθρωπο που κουβεντιάζουμε, σε όλους με όσους ερχόμαστε σε επαφή στην καθημερινή μας ζωή να μιλήσουμε για τον Χριστό, να πούμε καθαρά και ξάστερα χωρίς φόβο και δειλία αλλά με τόλμη ότι μονάχα ο Χριστός σώζει, μονάχα ο Χριστός εξημερώνει και εξευγενίζει την ανθρώπινη καρδιά, μονάχα ο Χριστός εκπολιτίζει, μονάχα ο Χριστός ειρηνεύει τις ανθρώπινες κοινωνίες.
Να πούμε στους άλλους με λίγα λόγια απλά αλλά γεμάτα από πίστη, ότι ο Χριστός είναι το μοναδικό θεμέλιο της ζωής και η μοναδική αλήθεια, και το μοναδικό φως που ανεβάζει τον άνθρωπο και οδηγεί στον δρόμο της επιτυχίας, της προόδου και της χαράς. Να ομολογούμε θαρρετά την πίστη μας στον Χριστό και την προσήλωσή μας στην Ορθόδοξη εκκλησία του Χριστού χωρίς φόβο, χωρίς δειλία, τουλάχιστον με το ίδιο θάρρος που οι άνθρωποι παρασυρμένοι από το ψέμα έχουν το θράσος να ομολογούν και να διαδίδουν την πλάνη τους.

0 Comments

Η αγιότητα και ο τρόπος αγιασμού του ανθρώπου

20/12/2012

0 Comments

"ἅγιοι γίνεσθε, ὅτι ἐγὼ ἅγιός εἰμι"
(Α΄επιστολή Πέτρου κεφάλαιο 1 εδάφιο 16)

Η αγιότητα και ο τρόπος αγιασμού του ανθρώπου

Γράφει ο Κωνσταντίνος Παπανάτσιος

Όλα τα εσωτερικά και εξωτερικά στοιχεία, τα οποία συγκροτούν την πνευματική και την εσωτερική ζωή ενός ατόμου εκφράζονται και εκδηλώνονται με την τελειότητα και την αγιότητα την ενέργειας και της όλης συμπεριφοράς της στάσεως του κάθε ανθρώπου προς τον Θεό.
Διότι χωρίς την αγιότητα του προσώπου του ανθρώπου δεν είναι δυνατόν να μιλούμε περί ηθικής ζωής, ούτε περί θερμής πίστεως στον Ιησού Χριστό, ούτε περί της σωτηρίας του ανθρώπου, ούτε περί παραδείσου, ούτε περί εικόνας του Θεού και ομοίωσης Αυτού.
Επειδή ακριβώς η αγιότητα του ανθρώπου, είναι τόσο αναγκαιοτάτη για τον άνθρωπο που έπεσε στην αμαρτία με την πανουργία του διαβόλου, γι αυτό ο ίδιος ο Θεός μας δίδει την εντολή: "ἅγιοι γίνεσθε, ὅτι ἐγὼ ἅγιός εἰμι." (Α επιστολή του Πέτρου α΄:16). Και ο Απόστολος Πέτρος μας προτρέπει ως απόστολος "Αλλά κατά τον καλέσαντα υμάς άγιον και αυτοί άγιοι γίνεσθε εν πάσει αναστροφή".
Από αυτά αντιλαμβανόμαστε ότι η αγιότητα του ανθρώπου έχει πρότυπο τον θεό και ταυτίζετε με την τελειότητα του θεού και χορηγείτε δια της Θείας Χάριτος Αυτού, αλλά όμως απαιτεί και την θέληση του ανθρώπου, για να μην βρίσκετε ο άνθρωπος στην νέκρωση της βούλησης και για να μην γίνετε ο άνθρωπος αναγκαστικά άγιος.
Για το θέμα αυτό, της αγιότητας του ανθρώπου υπάρχουν δύο γνώμες, οι οποίες είναι αντίθετες μεταξύ τους. Η πρώτη γνώμη, εν αγνοία υποστηρίζει ότι η αγιότητα του ανθρώπου είναι κάτι το αφηρημένο και συνεπώς ακατόρθωτο αφού οι δυσκολίες στην ζωή μας είναι πολλές. Η δεύτερη γνώμη είναι των ευκολοαγίων θα μπορούσαμε να πούμε, οι οποίοι είναι έτοιμοι, ως μεγαλομάρτυρες να κληρονομήσουν ή και να απαιτήσουν την Βασιλεία των ουρανών.
Εύλογα λοιπόν μας γεννάτε το ερώτημα: Ποιες από τις δύο απόψεις είναι η σωστή; Δυστυχώς καμία από τις δύο. Διότι α) Αν δεν ήταν δυνατόν ο άνθρωπος να γίνει άγιος, ασφαλώς ο Θεός δεν θα το απαιτούσε. β) Αν ήταν τόσο εύκολη η αγιότητα τότε και ο διάβολος αν ήθελε θα γινόταν άγιος, και ο Θεός δεν θα μας έλεγε "Στενή και τεθλιμμένη η οδός η απάγουσα εις την ζωήν".
Οφείλει λοιπόν ο άνθρωπος ο οποίος αναζητά την αγιότητα να γνωρίζει, ότι η αγιότητα απαιτεί χωρισμό και φυγή από την σκέψη και την πράξη κάθε αμαρτίας μικρής ή μεγάλης, και πρέπει να μιμηθεί και να μοιάσει με την Αγιότητα του Χριστού. Η αγιότητα απαιτεί την απαλλαγή του ανθρώπου από τα πάθη και τους εμπαθείς λογισμούς.
Όπως ο κάθε ένας αντιλαμβάνεται χρειάζεται μεγάλος αγώνας και κόπος για να "απαρνηθή τον εαυτόν του τις". Δεν είναι εύκολο να απαρνηθεί κάποιος τον κόσμο, να παλέψει με τον εχθρό του τον διάβολο και την κάθε αμαρτία, ανεβαίνοντας στις κορυφές των αρετών.
Πρέπει λοιπόν να δώσουμε μια λύση, όσο μας επιτρέπουν οι δυνάμεις μας. Πως είναι δυνατόν ο άνθρωπος να αποκτήσει την ποθητή αγιότητα του για να γίνει μέτοχος της Βασιλείας του Θεού, και να μην απελπίζεται από τις δυσκολίες της ζωής και τις παγίδες του διαβόλου; Ο πονηρός διάβολος μισεί τον αγιασμό του ανθρώπου θανάσιμα και προσπαθεί να ματαιώσει το απολυτρωτικό και σωτήριο έργο του Ιησού Χριστού.
Πρέπει μάλιστα να πούμε κάπου εδώ, ποια είναι τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της αγιότητας και ποια της ψευδούς αγιότητας. Η αληθινή αγιότητα είναι ακριβής μίμηση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Είναι η εκκλησιαστική λατρευτική ζωή εν πνεύματι και αληθεία. Είναι η ζωή με ταπείνωση, πραότητα, υπομονή και αγάπη αδιάκριτος. Αγιότητα είναι η πρόθυμη τήρηση των εντολών του Θεού και η αγωνία του ανθρώπου να μεταβεί στην αιώνια ζωή.
Από την άλλη, η ψεύτικη, η κάλπικη αγιότητα, είναι η υποκριτική και φαινομενική ζωή, με την εξωτερική και πλασματική εφαρμογή των εντολών του Θεού, προκειμένου να εισπράξει τους επαίνους των ανθρώπων. Η ψευδής αγιότητα επιζητά "το άνιθον και το κύμινον", τα υποκριτικά και τα τυπικά και άσημα και αδιαφορεί για τα βαρύτερα του νόμου. οι ψευδοάγιοι δεν γνωρίζουν την μετάνοια, αλλά γνήσιοι μιμητές του διαβόλου και των έργων του, με τα πρωτεία στην υπερηφάνεια, την αμετανοησία και την απιστία.
Ποτέ αγαπητοί μου δεν πρέπει να λησμονούμε τον πρώτο σκοπό της ζωής που έχουμε εδώ στην γη. Ο οποίος είναι ο αγιασμός της ζωής μας διότι ο Κύριος και Θεός μας Ιησούς Χριστός μας είπε "Άγιοι γίνεσθε εν πάσει αναστροφή" . Σ αυτόν τον μεγάλο σκοπό μας έχουμε συμπαραστάτη μας τον κύριό μας Ιησού Χριστό, την Κυρία Θεοτόκο και τον φύλακα άγγελό της ψυχής μας και όλους τους αγίους της εκκλησίας μας... Αμήν.

0 Comments

ΚΗ΄ Αποστολική περικοπή του Αποστόλου Παύλου

13/12/2012

0 Comments

"εὐχαριστοῦντες τῷ Θεῷ καὶ πατρὶ τῷ ἱκανώσαντι ἡμᾶς
εἰς τὴν μερίδα τοῦ κλήρου τῶν ἁγίων ἐν τῷ φωτί,"
(Κολοσσαείς κεφάλαιο 1 εδάφιο 12)

Πάντα να ευχαριστούμε τον Ιησού Χριστό
για το δώρο της σωτηρίας μας

Γράφει: ο Κωνσταντίνος Παπανάτσιος

Ο άνθρωπος οφείλει και πρέπει καθημερινά και πάντοτε να ευχαριστεί ατομικά αλλά και ομαδικά τον Θεώ, για όλα τα ορατά και αόρατα αγαθά, για όλα τα υλικά αλλά και πνευματικά δώρα, τα οποία του χάρισε στην ζωή. Οφείλουμε για τα πάντα να προσευχόμαστε στον Θεώ, γιατί μας αξίωσε δια της πατρικής του αγάπης να μας περιβάλει "εὐχαριστοῦντες τῷ Θεῷ καὶ πατρὶ τῷ ἱκανώσαντι ἡμᾶς εἰς τὴν μερίδα τοῦ κλήρου τῶν ἁγίων ἐν τῷ φωτί, ὃς ἐρρύσατο ἡμᾶς ἐκ τῆς ἐξουσίας τοῦ σκότους καὶ μετέστησεν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ υἱοῦ τῆς ἀγάπης αὐτοῦ" (Κολοσσαείς 1:12-13). Δηλαδή μας αξίωσε να γίνουμε μέλη τίμια του Χριστού και κατά συνέπεια να αποφύγουμε την αιώνια καταδίκη εις την κόλαση του διαβόλου. Επειδή όμως αυτό το πολύ σπουδαίο θέμα ελάχιστοι χριστιανοί το σκέπτονται γι αυτό κι επιβάλετε να αναπτύξουμε το Αποστολικό ανάγνωσμα, το οποίο λάβαμε μέσα από την επιστολή προς Κολοσσαείς του Αποστόλου Παύλου και η οποία είναι από τα σπουδαιότερα Αποστολικά αναγνώσματα, διότι αναφέρεται στην σωτηρία της ψυχής του ανθρώπου, η οποία κινδυνεύει και στην σημερινή εποχή και πάντοτε από ποικίλες αιρέσεις και από τις κακοδοξίες του πανούργου διαβόλου.

Ευρισκόμενος λοιπόν ο Απόστολος Παύλος εις την Ρώμη, πληροφορήθηκε ότι οι χριστιανοί των Κολοσσαών ασπάσθηκαν την κακοδοξία της αγγελοθρησκείας. Δηλαδή ότι θα σωθούν από τους αγγέλους, υποβιβάζοντας έτσι τον Ιησού Χριστό και το απολυτρωτικό του έργο δια της σωτηρίας του κόσμου. Ο Απόστολος Παύλος λοιπόν σπεύδει χωρίς καμιά αναβολή, να γράψει και να στείλει στους χριστιανούς των Κολοσσαών την ποιμαντική του επιστολή, για να συμβουλέψει αυτούς που πλανήθηκαν και να τους επαναφέρει στην ορθή και σωτήρια αλήθεια, για να μην οδηγηθούν στην αιώνια κόλαση.

Το ΚΗ Αποστολικό ανάγνωσμα, αποτελεί ένα μέρος από αυτή την επιστολή του Αποστόλου Παύλου, όπου εν συντομία αναγράφονται τα ακόλουθα σπουδαία διδάγματα:

Κατ αρχήν αυτό που τονίζει στους Κολοσσαείς είναι η ανάγκη της ευχαριστίας προς τον Θεώ, διότι μας αξίωσε να απαλλαχτούμε από το σκότος της πλάνης και της ειδωλολατρίας και της αιχμαλωσίας της αμαρτίας, η οποία γεννά τον αιώνιο θάνατο και μας έφερε το αληθινό φως της χριστιανικής θεογνωσίας προς σωτηρία των ψυχών μας. Τούτο αποτελεί το πρώτο και μέγιστο αξίωμα: "μετὰ χαρᾶς εὐχαριστοῦντες τῷ Θεῷ καὶ πατρὶ τῷ ἱκανώσαντι ἡμᾶς εἰς τὴν μερίδα τοῦ κλήρου τῶν ἁγίων ἐν τῷ φωτί, ὃς ἐρρύσατο ἡμᾶς ἐκ τῆς ἐξουσίας τοῦ σκότους καὶ μετέστησεν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ υἱοῦ τῆς ἀγάπης αὐτοῦ" (Κολοσσαείς 1:11-13).
Και για να τους πείσει τους Κολοσσαείς και κατ επέκταση τον κάθε αιρετικό της κάθε εποχής, αισθάνεται την μεγάλη ανάγκη να υπερτονίσει, μέσα από πολλά αγιογραφικά επιχειρήματα και αποδείξεις, την ανωτερότητα του Ιησού Χριστού και του Μεσιακού και Λυτρωτικού έργου Αυτού έναντι των αγγέλων, για να αντιληφθούν οι Κολοσσαείς την πλάνη τους και την φτώχεια τους. Και ένα δυνατό επιχείρημα του Αποστόλου Παύλου είναι ότι μόνο μέσω του Υιού του Πατρός έχουμε την κατάργηση και την άφεση των αμαρτιών μας, οι οποίες φέρουν το άλγος, την θλίψη και γεννούν τον αιώνιο θάνατο του ανθρώπου και τον οδηγούν στο σκοτάδι της αιωνίου κολάσεως: "ἐν ᾧ ἔχομεν τὴν ἀπολύτρωσιν, τὴν ἄφεσιν τῶν ἁμαρτιῶν·" (Κολοσσαείς 1:14).
Για να πείσει του Κολοσσαείς Χριστιανούς ότι ο Υιός του Πατρός δύναται να χορηγήσει την άφεση των αμαρτιών μας δια των παραπτωμάτων των ανθρώπων, όταν τον πιστεύουμε και τον ακολουθούμε, αναγκάζεται να μας αναφέρει την Ιστορία του Ιησού Χριστού, ως λυτρωτού, ο οποίος είναι αχώριστος από τον Πατέρα Θεώ. Ότι συνδημιουργεί μετά του Πατρός και δι αυτού έγιναν τα πάντα και αυτός είναι η εικόνα του Πατρός κατά την Θεότητα και εν αυτώ κατοικεί όλη η Θεότητα του Πατρός. Είναι ομοούσιος, ομότιμος, ομόδοξος μετά του Πατρός, άρα είναι παντοδύναμος Θεός αληθινός και ως Υιός της αγάπης και της ευσπλαχνίας.

Πάντα τονίζεται εις το ΚΗ Αποστολικό ανάγνωσμα:

Ο Υιός του Πατρός "῞Ος ἐστιν εἰκὼν τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀοράτου, πρωτότοκος πάσης κτίσεως" (Κολοσσαείς 1:15). Δεν μας λέει ότι είναι πρωτόκτιστος, διότι τότε ο Υιός θα ήταν το πρώτο κτίσμα, το πρώτο δημιούργημα του Θεού και όχι αληθινός Θεός.
Από Αυτόν δημιουργήθηκαν τα πάντα, άρα και οι άγγελοι του Θεού ως υπηρέτες του: "ὅτι ἐν αὐτῷ ἐκτίσθη τὰ πάντα, τὰ ἐν τοῖς οὐρανοῖς καὶ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς, τὰ ὁρατὰ καὶ τὰ ἀόρατα, εἴτε θρόνοι εἴτε κυριότητες εἴτε ἀρχαὶ εἴτε ἐξουσίαι· τὰ πάντα δι' αὐτοῦ καὶ εἰς αὐτὸν ἔκτισται" (Κολοσσαείς 1:16).
Ο Υιός υπάρχει προ πάντων των αιώνων και προ πάσης της ορατής και αοράτης κτίσεως: "καὶ αὐτός ἐστι πρὸ πάντων, καὶ τὰ πάντα ἐν αὐτῷ συνέστηκε" (Κολοσσαείς 1:17).
Ο Ιησούς Χριστός είναι ο αρχηγός της πίστεώς μας και της σωτηρίας μας και γι αυτό είναι και η κεφαλή της Αγίας εκκλησίας του και την διασώζει από τον πόλεμο των διωκτών και των αιρετικών. "καὶ αὐτός ἐστιν ἡ κεφαλὴ τοῦ σώματος, τῆς ἐκκλησίας· ὅς ἐστιν ἀρχή, πρωτότοκος ἐκ τῶν νεκρῶν, ἵνα γένηται ἐν πᾶσιν αὐτὸς πρωτεύων" (Κολοσσαείς 1:18). Στον Χριστό εξασφαλίζεται η ενότητα της πίστεως και η ενότητα της Αγίας Αυτού εκκλησίας.

Συμπέρασμα λοιπόν, για να ανυψώσει ο Απόστολος των εθνών Παύλος το Πανάγιο πρόσωπο του Χριστού στο ύψος της Θεότητος του Πατρός, και να οδηγήσει τους Κολοσσαείς να τον πιστέψουν ως Θεώ σωτήρα, ανακεφαλαιώνει όλα τα παραπάνω γράφοντας στην επιστολή του: "
ὅτι ἐν αὐτῷ εὐδόκησε πᾶν τὸ πλήρωμα (της θεότητας) κατοικῆσαι" (Κολοσσαείς 1:19).
Εμείς λοιπόν από το ΚΗ Αποστολικό ανάγνωσμα διδασκόμαστε να πιστεύουμε τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό, ως τον μόνο αληθινό Θεώ και δυνατό να σώσει μόνο Αυτός τον κόσμο όλον και τον κάθε άνθρωπο... Αμήν.

0 Comments

Ο αγώνας μας κατά των λογισμών

12/12/2012

0 Comments

Ο νους του ανθρώπου είναι αυτός που δίνει πορεία στην καρδιά του, είναι αυτός που την διευθύνει. Γιαυτό είναι πολύ σημαντικό ο άνθρωπος να μπορεί να τον ελέγχει, να μην τον αφήνει να περιτριγυρνά και να σκορπίζεται, να μπορεί να βάζει φραγμό στις σκέψεις του, στους λογισμούς του, να μην πνίγεται και να μην υποδουλώνεται από αυτούς. Σε αυτόν τον αγώνα βοηθάει να καταλάβουμε ότι πίσω από τους λογισμούς και τις φαντασίες μας βρίσκονται τα θελήματά μας, τα πάθη μας, οι εγωισμοί μας, οι ανασφάλειές μας, η φιλαυτία μας και τελικά η έλλειψη αγάπης για τον άλλον. Διότι αν το καταλάβουμε αυτό καλά, θα αρχίσουμε να νιώθουμε ότι δεν έχει τόση σημασία να ψάχνουμε να βρούμε το δίκιο και το άδικο, να στεκόμαστε στα γεγονότα και να ψάχνουμε τις λεπτομέρειες, να προσπαθούμε με την σκέψη μας να καταλάβουμε τον άλλον, τις πράξεις και τα κίνητρά του, γιατί όλα αυτά το μόνο που καταφέρνουν είναι να μας πνίξουν με λογισμούς, να μας απομονώσουν και να μας αποξενώσουν από τους άλλους. Να μας οδηγήσουν δηλαδή στην κόλασή μας, γιατί είναι πολύ καλλίτερα να μείνουμε αδικημένοι και ενωμένοι με τον άλλον, παρά δικαιωμένοι και μόνοι. Θα πρέπει, λοιπόν, για να γλυτώσουμε αυτήν την κόλαση της απομόνωσης, να μάθουμε να μην κουβεντιάζουμε με τους λογισμούς μας, αλλά να τους σταματάμε μόλις εμφανιστούν με ήρεμη αδιαφορία και περιφρόνηση, σαν να μην είναι καν δικοί μας. Να μην τους δίνουμε τροφή να συνεχίζουν γιατί το μόνο που θα καταφέρουμε έτσι είναι να τους αφήσουμε να μας διαλύσουν και να μας εξοντώσουν. Αντίθετα θα πρέπει όσο γινόμαστε, με την βοήθεια της προσευχής, πιο δυνατοί σε αυτόν τον αγώνα εναντίον των λογισμών, να χρησιμοποιούμε την επίθεσή τους σαν ευκαιρία να δούμε καθαρότερα τα δικά μας πάθη που κρύβονται πίσω από αυτούς και να παρακαλέσουμε τον Θεό να μας βοηθήσει να τα πολεμήσουμε και αυτά μετουσιώνοντάς τα σε αρετές.

0 Comments

Είναι ευλογία να δίνεις χαρά και ελπίδα στον πλησίον σου

3/12/2012

0 Comments

Η σχέση μας με τον πλησίον μαρτυρεί την σχέση μας με τον Θεό και δείχνει το περιεχόμενο της καρδιάς μας. Η ασυνεννοησία μας με τους άλλους, η απομάκρυνση, ο χωρισμός είναι δείγματα του εγωισμού μας, της αδυναμίας μας να μετατοπίσουμε το κέντρο βάρους μας από το εγώ μας στον άλλον, να προσπαθήσουμε να τον καταλάβουμε, να ενδιαφερθούμε για τις δικές του ανάγκες, τα προβλήματα, τις αγωνίες του. Αποτέλεσμα είναι αφενός να τον δυσκολεύουμε με τις απαιτήσεις μας, αφετέρου να κρίνουμε τις πράξεις του με βάση τα δικά μας βιώματα και τις εμπειρίες, αγνοώντας τις δικές του ψυχικές και πνευματικές προϋποθέσεις. Θέλουμε μάλιστα, με το πρόσχημα της αρετής και της θεραπείας του, να τον αλλάξουμε για να τον σώσουμε, αγνοώντας ότι μόνο με την συγκατάβαση και την επιείκεια μπορούμε να σταθούμε ειρηνικά δίπλα του. Η μεγαλύτερη αρετή στην οποία πρέπει να ασκηθούμε είναι να δίνουμε χαρά και ελπίδα στον πλησίον μας, να μην στεκόμαστε στις αδυναμίες του, να μην προσβαλλόματε από την κακιά συμπεριφορά του. Να μένουμε ανεπηρέαστοι και ελεύθεροι από κάθε κακό, στραμμένοι σταθερά στον Χριστό και φωτιζόμενοι από Αυτόν. Μέσα από αυτόν τον θείο φωτισμό, που θα έρθει με την σιωπή και την προσευχή, θα μπορούμε να σχετιζόμαστε ειρηνικά με τους άλλους, να είμαστε συγχωρητικοί και να αποφεύγουμε την καταλαλιά. Δεν θα χρειαζόμαστε εξηγήσεις και δικαιολογίες για να τα βρούμε με τους άλλους, γιατί θα ξέρουμε καλά ότι δεν υπάρχει κανένας λογισμός που μπορεί να αναπαύσει τον λογισμό του άλλου και ότι μόνο η υπομονή, η αγάπη και η επιείκεια μπορούν σιωπηλά να κάνουν αυτό που τα λόγια αδυνατούν. Έτσι σιγά-σιγά θα μάθουμε ότι η διπλωματία δεν είναι υποκρισία, αλλά αρετή, σεβασμός και ευελιξία, ότι αλήθεια δεν είναι αυτή που προσπαθεί να διορθώσει κάτι κακό, αλλά αυτή που προσπαθεί να διαφυλάξει την σχέση και ότι συγχώρεση σημαίνει ότι έχω σβήσει εντελώς από την μνήμη μου αυτό που έχω συγχωρέσει.

0 Comments

<<Previous

Το χώρο
"Ορθόδοξη σκέψη"
διαχειρίζεται
και γράφει
ο Κωνσταντίνος Παπανάτσιος.

Αρχείο άρθρων

July 2013
January 2013
December 2012
November 2012
September 2012
August 2012
July 2012
June 2012
May 2012
April 2012
March 2012
February 2012
January 2012

Ο Μέγας Άγιος Βασίλειος γράφει τα εξής για τη Φιλαργυρία:

ΠΟΙΟΝ ΑΔΙΚΩ, λέει [ὁ πλούσιος], προστατεύοντας αὐτὰ ποὺ μοῦ ἀνήκουν; Πές μου λοιπόν, τί σοῦ ἀνήκει; Ἀπὸ ποῦ τὰ πῆρες καὶ τὰ ἔφερες στὴ ζωή σου; (...) Δὲν ἦρθες στὸν κόσμο γυμνός; Γυμνὸς δὲν θὰ ἐπιστρέψεις στὴ γῆ; Ποῦ τὰ βρῆκες αὐτὰ ποὺ ἔχεις τώρα; Ἂν πιστεύεις ὅτι στὰ χάρισε ἡ τύχη εἶσαι ἄθεος, δὲν ἀναγνωρίζεις τὸν δημιουργό, δὲν νοιώθεις εὐγνωμοσύνη γι᾽ αὐτὸν ποὺ στὰ ἔδωσε· ἂν ὅμως παραδέχεσαι ὅτι προέρχονται ἀπ᾽ τὸν Θεό, πές μου γιὰ ποιό λόγο στὰ ἔδωσε; Μήπως εἶναι ἄδικος ὁ Θεὸς καὶ μοιράζει ἂνισα τὰ ἀπαραίτητα γιὰ τὴ ζωή; Γιατί ἐσὺ εἶσαι πλούσιος κι ἐκεῖνος φτωχός; Ὄχι γι᾽ ἄλλο λόγο παρὰ γιὰ νὰ ἀνταμοιφθεῖς ἐσὺ γιὰ τὴν καλωσύνη καὶ τὴ σωστὴ διαχείριση τῆς περιουσίας, κι ἐκεῖνος γιὰ νὰ κερδίσει τὰ μεγάλα ἔπαθλα τῆς ὑπομονῆς. Ὅμως ἐσὺ τὰ ἔκρυψες ὅλα στοὺς ἀχόρταγους κόλπους τῆς πλεονεξίας· νομίζεις λοιπὸν ὅτι κανένα δὲν ἀδικεῖς ὅταν τόσους στερεῖς ἀπὸ τὰ ἀγαθὰ αὐτά; Ποιός εἶναι πλεονέκτης; Ὅποιος δὲν περιορίζεται στὰ ἀπαραίτητα. Ποιός ἅρπαγας; Ἐκεῖνος ποὺ ἀφαιρεῖ τὴν περιουσία τῶν ἄλλων. Ἐσὺ δὲν εἶσαι πλεονέκτης; Δὲν εἶσαι ἅρπαγας; Δὲν κρατᾶς γιὰ τὸν ἑαυτό σου ὅσα σοῦ δόθηκαν γιὰ νὰ τὰ διαχειρισθεῖς πρὸς ὄφελος ὅλων; Αὐτὸς ποὺ γδύνει τὸν ντυμένο θὰ ὀνομαστεῖ λωποδύτης ἀλλὰ αὐτὸς ποὺ δὲν ντύνει τὸν γυμνὸ μήπως δὲν ἀξίζει αὐτὴ τὴν ὀνομασία; Τὸ ψωμὶ ποὺ ἀποθηκεύεις εἶναι τοῦ πεινασμένου, τὰ ροῦχα ποὺ συσσωρεύεις εἶναι τοῦ γυμνοῦ, τὰ παπούτσια ποὺ τά ΄χεις καὶ σαπίζουν εἶναι τοῦ ξυπόλυτου, τὰ λεφτὰ ποὺ θάβεις γιὰ νὰ μὴ στὰ κλέψουν εἶναι τοῦ φτωχοῦ. Εἶναι τόσοι αὐτοὶ ποὺ ἀδικεῖς ὅσοι αὐτοὶ ποὺ θὰ μποροῦσες νὰ βοηθήσεις.

Ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής μας διδάσκει τα εξής ενδιαφέροντα

ΤΡΙΑ εἶναι τὰ αἴτια τῆς φιλαργυρίας· ἡ φιληδονία, ἡ κενοδοξία καὶ ἡ ἀπιστία. Χειρότερη ἀπ᾽ τὰ ἄλλα δύο εἶναι ἡ ἀπιστία.

Ο ΦΙΛΗΔΟΝΟΣ ἀγαπάει τὰ χρήματα γιὰ νὰ ἐξασφαλίζει τὶς ἀπολαύσεις του· ὁ κενόδοξος τὰ χρησιμοποιεῖ γιὰ νὰ δοξασθεῖ· ὁ ἄπιστος γιὰ νὰ τὰ συσσωρεύσει καὶ νὰ τὰ φυλάξει ἀπὸ φόβο γιὰ τὴν πείνα, τὰ γηρατειά, τὶς ἀρρώστειες ἢ τὴν ξενιτειά. Κι ἐλπίζει περισσότερο στὰ χρήματά του παρὰ στὸν Θεό, αὐτὸν ποὺ δημιούργησε τὰ πάντα καὶ ποὺ φροντίζει ἀκόμα καὶ γιὰ τὰ πιὸ μικρὰ καὶ ἀσήμαντα ζῶα.

ΤΕΣΣΕΡΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ἐκεῖνοι ποὺ ἐνδιαφέρονται γιὰ τὰ χρήματα, οἱ τρεῖς γιὰ τοὺς ὁποίους μιλήσαμε πιὸ πρὶν καὶ ὁ οἰκονομικός. Εἶναι φανερὸ πὼς μόνον αὐτὸς ἐνδιαφέρεται μὲ τὸν σωστὸ τρόπο ἀφοῦ τὸ κάνει γιὰ νὰ μπορεῖ συνεχῶς νὰ τὰ μοιράζει σ᾽ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη.

Ο Μέγας Άγιος Αντώνιος μας διδάσκει τα εξής:

Ο ΘΕΟΣ δημιούργησε μὲ τὸν λόγο Του τὰ διάφορα γένη τῶν ζώων γιὰ τὶς ἀνάγκες τοῦ ἀνθρώπου· ἄλλα γιὰ τροφή, ἄλλα γιὰ νὰ τὸν ὑπηρετοῦν· τὸν ἄνθρωπο τὸν δημιούργησε γιὰ νὰ κοιτάει μὲ θαυμασμὸ τὰ ζῶα καὶ τὰ ἔργα τους καὶ νὰ εὐχαριστεῖ τὸν Θεό. Νὰ προσέχουν λοιπὸν πάρα πολὺ οἱ ἄνθρωποι μήπως συμβεῖ καὶ πεθάνουν ὅπως τὰ ἄλογα ζῶα, χωρὶς νὰ δοῦν καὶ νὰ νοιώσουν τὸν Θεό. Πρέπει ἀκόμη νὰ καταλάβει ὁ ἄνθρωπος ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι παντοδύναμος καὶ ὅτι τίποτα δὲν ὑπάρχει χωρὶς νὰ τὸ ἐπιθυμεῖ Ἐκεῖνος ποὺ μπορεῖ νὰ κάνει τὰ πάντα· ἀλλὰ δημιούργησε καὶ δημιουργεῖ ὅσα θέλει ἀπὸ τὸ μηδὲν μὲ τὸν λόγο Του γιὰ νὰ σώσει τοὺς ἀνθρώπους.

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ γιὰ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ τὸν κατανοοῦν εἶναι ἀθανασία· γιὰ τοὺς ἀνόητους ὅμως ποὺ δὲν τὸν καταλαβαίνουν εἶναι θάνατος ἀλλ᾽ αὐτὸ τὸν θάνατο δὲν πρέπει νὰ τὸν φοβόμαστε· ἡ ἀπώλεια τῆς ψυχῆς, δηλαδὴ ἡ ἄγνοια τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἡ πραγματικὴ συμφορὰ γιὰ τὴν ψυχή, καὶ πρέπει νὰ τὴ φοβόμαστε.